Łajanie głuchego

Nie rozumiem wiecznych narzekań na stan finansów Warszawy. Stolica jest przecież bardzo bogatym miastem! Kilkuset radnych pobiera całkiem niezłe diety, kilka tysięcy urzędników nie żałuje sobie okazałych pensji i premii, pracownicy licznych spółek i przedsiębiorstw komunalnych też skutecznie dbają o własne apanaże. Niezliczone samochody służbowe, należące do samorządu, wydatnie przyczyniają się do powstawania korków na ulicach. Skąd więc ten rejwach o zbyt mały miejski budżet?

Prawdą jest, że nie tylko miejscy, ale i inni funkcjonariusze publiczni narzekają na brak pieniędzy. Niedawno, wiceprezes TVP uskarżał się, że pensja sześciokrotnie wyższa od średniej krajowej kompromituje go jako menedżera. W tych dniach, ważni prezesi fundacji, której zadaniem było przekazanie ofiarom nazizmu odszkodowań od rządu niemieckiego, nie są w stanie zrozumieć oburzenia społecznego na to, że pobierali c o m i e s i ą c pensje i premie dziesięciokrotnie wyższe od tego, co j e d n o r a z o w o wypłacili ciężko doświadczonym przez wojnę ludziom. Nie bez znaczenia jest przy tym, że aspirujący do tych symbolicznych odszkodowań ludzie zostali poddani upokarzającej procedurze weryfikacji swoich roszczeń, w tłoku, emocjach i bałaganie organizacyjnym. Ich wdowi grosz wskutek nieporadności szefów fundacji - jeszcze umniejszono o pieniądze zmarnowane w bezsensownych operacjach bankowych.

Nikomu nie zazdroszczę pieniędzy; zarobione cwaniactwem budzą zaś moją niechęć. Wierzę, że w żadnym z wymienionych przypadków, a i w wielu innych, prawo nie zostało złamane. Ale, jak mawiał stary Fredro, znaj proporcje, mocium panie. Działalność publiczna w kraju o przeciętnym poziomie zamożności, z dużymi obszarami biedy, ze znacznym bezrobociem, wymaga poczucia przyzwoitości. Przyznam poniewczasie, że tak nieraz krytykowana przeze mnie za swoją politykę stara, etosowa Unia Wolności, w tej akurat sprawie miała wiele racji: nie wolno lekceważyć elementarnych wartości, a przyzwoitość powinna mieć swoje miejsce również w polityce. Fatalne skutki zapominania o tym, obserwujemy dziś z powszechnym, jak sądzę, uczuciem obrzydzenia.

Gdy słyszę zatem o braku pieniędzy na różne ważne cele publiczne, to jako podatnik dochodzę do wniosku, że moje pieniądze jedynie tuczą biurokrację. Bo biurokracja ma się dobrze, z każdym dniem coraz lepiej. ZUS wystawił w całej Polsce siedziby-pałace, choć niby do trzech nie zliczy i od lat nie potrafi w interesie swoich płatników niczego przyzwoicie załatwić. W każdej dzielnicy Warszawy powstał okazały ratusz, a dziury w jezdniach i chodnikach jak były tak są (coraz większe). Wiem, wiem, wszystko to odbywa się zgodnie z prawem, z urzędowymi procedurami, z aprobatą odpowiednich władz. Tylko mam takie nieodparte wrażenie, że złodziejstwo i marnotrawstwo mają się zdecydowanie lepiej od coraz bardziej gnębionego podatnika. A sprzyjają temu ludzie oddani służbie publicznej. Im to zatem dedykuję spostrzeżenie z Charakterów Jeana de la Bruyera: Trudno sobie wyobrazić, aby człowiek nieuczciwy był naprawdę rozumny; umysł prawy i bystry prowadzi do zasad, do rzetelności, do cnoty; temu, kto upiera się przy występku i nieprawdzie, brak rozumu i bystrości; nie ma co wymierzać przeciwko niemu strzał satyry, nie pozna siebie w obrazie, który dla postronnych będzie jego wizerunkiem; to jakby kto łajał głuchego (podaję w tłumaczeniu Anny Tatarkiewicz, PIW 1965r.).

Ale co nam zostaje poza łajaniem?

Powrót do archiwum